Oorgetuige #54. ‘Alles ter nagedachtenis aan jou…’, onze serie over Russische muziek van de 20ste eeuw, gedenkt vandaag de grote schrijver Michail Boelgakov, die op 10 maart 1940 overleed.
De Rolling Stones openen de uitzending met ‘Sympathy for the Devil’. Zanger Mick Jagger werd tot dit nummer geïnspireerd nadat vriendin Marianne Faithfull hem de roman ‘De meester en Margarita’ in 1967 cadeau had gegeven.
De schrijver ervan, Michail Boelgakov, werkte aan dit meesterwerk van 1928 tot zijn dood op 10 maart 1940. In deze periode verwerd de Sovjet-Unie van modernistische jonge staat tot een rigide dictatuur. Boelgakov begon zeer populair en succesvol, onder meer met de eerste serieuze beschrijving van de Burgeroorlog in zijn roman ‘De Witte Garde’ van 1924, die hij in 1926 omwerkte tot het toneelstuk ‘De Dagen van de Toerbins’, een van Stalins favoriete toneelstukken. De sovjetcensuur verbood in 1925 eerst Boelgakovs verhalen ‘Hondenhart’ en ‘De eieren van Rampp-spoed’ en vanaf 1929 al zijn werk. U hoort de suite uit de filmmuziek van Alfred Schnittke bij ‘De meester en Margarita’ (foto Nikolay Endegor, Paris, van Margarita -actrice Anna Kovaltsjoek- in de Russische televisieserie van Vladimir Bortko).
Andréj Petróv werd in 1930 geboren in Leningrad. Zijn belangstelling voor muziek werd pas gewekt toen hij in 1945 de film ‘De Grote Wals’ zag. Het personage van Johan Strauss inspireerde hem zozeer dat hij componist wilde worden. Hij studeerde in Leningrad compositie bij Orest Jevlachov en was na een introductie door Dmitri Sjostakovitsj van 1964 tot zijn dood in 2006 voorzitter van de Petersburgse Componistenbond. U hoort van hem de symfonie-fantasie ‘De meester en Margarita’, die hij in 1985 baseerde op zijn balletmuziek voor het gezelschap van Boris Eifman. Op de foto Margarita met de kat Behemoth.
De Moldavische componist Eduard Lazárjev werd in 1935 geboren in Jekaterinburg. Hij volgde aan het Moskous conservatorium lessen in compositie bij professor Semjon Bogatirjov en studeerde in 1959 af. Hij legde zich vooral toe op muziek voor het theater, maar was ook componist van het volkslied van de Moldavische Sovjetrepubliek. Zijn balletmuziek in 8 taferelen bij ‘De meester en Margarita’ ging in 1984 in première in de Moldavische hoofdstad Kisjinjov (Chișinău), het ballet ging een jaar later in première in de Estse hoofdstad Tallinn.
1.Sympathy for the Devil (1967).
The Rolling Stones; Mick Jagger/Keith Richards.
ABKCO 844 475-2.
2. Alfred Gárrijevitsj Schnittke (1934-1998).
Filmmuziek bij ‘De Meester en Margarita’ (1993): 1) Master i Margarita, 2) Voland, 3) Foxtrot, 4) Tango, 5) Marche funèbre, 6) Bolero, 7) Master i Margarita.
Radiosymfonieorkest Berlijn olv. Frank Strobel.
CPO 999 796-2.
3. Andrej Pavlovitsj Petróv (Leningrad 2.9.1930 – 15.2.2006).
Symfonie-fantasie ‘Master i Margarita’ (1985).
Academisch Symfonieorkest Petersburgse Filharmonie olv. Aleksandr Dmitrijev.
CPMAN 050-00.
4. Eduard Leonidovitsj Lazarjev (Jekaterinburg 19.12.1935).
Balletmuziek bij ‘Master i Margarita’ (1974-’83): 1) De meester, 2) Moskou aan de boemel, 3) De meester en Margarita ontmoeten elkaar, 4) Critici, 5) Margarita de heks, 6) De maangast, 7) De executie van Jésjoea en 8) Dood en vrede.
Moldavisch Filharmonisch Symfonieorkest olv. Dmitri Goya.
RD CD 10 016.
Met dank aan Jan Vanhellemont en Onno van Rijen.
