Componisten/uitvoerenden: Charles Ives | David Porcelijn | Elliott Carter | Erik Satie | Johann Joachim Quantz | Marius Flothuis | Michael Gielen | Reinbert de Leeuw | Robert Heppener
Aflevering XII, 7 oktober 2015 – Aktie Notenkraker
Thea Derks maakt een kroniek van het Nederlandse muziekleven aan de hand van haar biografie Reinbert de Leeuw, mens of melodie.
Klik hier voor filmpje
In de vorige aflevering zagen we hoe Tilburgse studenten in oktober 1969 een concert van het Brabants Orkest verstoorden, om meer aandacht te vragen voor hedendaagse muziek. Met succes: tijdens een discussie na afloop beloofde chef-dirigent Hein Jordans voortaan concerten met eigentijds werk te programmeren. Twee maanden later klonk al een stuk van de levende componist Robert Heppener. Het Brabantse oproer trok niet alleen de aandacht van de pers, maar ook van Reinbert de Leeuw c.s., die besloten in Amsterdam een vergelijkbaar protest te organiseren. Dat werd de beroemde ‘Aktie Notenkraker’ op 17 november 1969 in het Concertgebouw in Amsterdam. Zodra Bernard Haitink zijn armen hief voor een fluitconcert van Quantz, veroorzaakten de rebellen in de woorden van De Leeuw ‘een weergaloos mooi, geheimzinnig geluid’ met behulp van knijpkikkers, ratels en fluitjes.
Anders dan in Tilburg werden de raddraaiers hardhandig de zaal uitgewerkt en kwamen ze evenmin opdagen bij het toegezegde overleg met artistiek leider Marius Flothuis na afloop. De actie was een stuk minder succesvol, maar werd desondanks veel bekender. De ironie wil dat orkesten hierna eerder minder dan meer nieuwe muziek gingen programmeren.
Tip: als u via deze link de biografie aanschaft, steunt u kosteloos de Concertzender.
1. Johann Joachim Quantz.
Fluitconcert in G deel 1: allegro.
Abbie de Quant, fluit. Jaap Spigt, klavecimbel. Amsterdams Philharmonisch Orkest olv. Anton Kersjes.
2. Elliott Carter. Pianoconcert: deel 1.
Ursula Oppens, piano.
SWF Symphony Orchestra olv. Michael Gielen.
3. Charles Ives. Third Sonata for violin and piano.
Heleen Hulst, viool. Gerard Bouwhuis, piano.
4. Erik Satie: selectie uit Danses gothiques
Reinbert de Leeuw, piano
5. Reinbert de Leeuw. Hymns & Chorals.
Radio Blazers Ensemble olv. David Porcelijn.
Opnametechniek: Ger van den Beuken