Sergej Prokofjev (1891-1953) – Strijkkwartet nr.2, in F-gr.t., opus 92 (1941)
- Allegro sostenuto, 2. Adagio, 3. Allegro – Andante molto
Uitvoerenden: Pavel Haas Quartet
CD: Supraphon
Vissarion Shebalin (1902-1963) – Strijkkwartet nr.5, in F-gr.t., opus 33 ‘Slavische’ (1942)
- Moderato – Allegro energico, 2. Andante, 3. Allegretto graciozo, 4. Andante, 5. Allegro energico
Uitvoerenden: Borodin Quartet
CD: Melodiya
Nikolaj Mjaskowski (1881-1950) – Strijkkwartet nr.6, in g-kl.t., opus 49 (1939/40)
- Allegro energico e con fuoco
Uitvoerenden: Taneyev String Quartet
CD: Northern Flowers
Tijdens de oorlogsjaren deed de Sovjet-overheid er alles aan om de componisten in de luwte te houden. Zij moesten immers het moreel van de soldaten en van de burgerbevolking hoog houden met hun heldhaftige muziek. Zo werden tal van componisten ver van het front geplaatst, vooral in het zuidoosten van de Sovjet-Unie. Zo werd Sergej Prokofjev geëvacueerd naar de stad Nalchik in Kabardië-Balkarië (het noordelijk deel van Kaukasus, grenzend aan Georgië), waar hij zijn Tweede strijkkwartet, in F-gr.t., opus 92 componeerde met tal van volksmelodieën uit deze regio.
Het vijfdelige Vijfde strijkkwartet in F-gr.t. van Shebalin staat bekend als het Slavische kwartet. Hij schreef het in 1942, het jaar dat hij directeur werd van het Conservatorium van Moskou. Het is, passend bij een tijd van oorlog, in hoge mate ‘nationaal’ van karakter, met verwijzingen naar de muziek van Tsjaikovski.
