Een Os op het dak 49: De Os in tijden van oorlog #13.
Een introductie van eigentijdse muziek in gewonemensentaal.
Aflevering negenenveertig van Een os op het dak van Thea Derks, geïnspireerd op haar boek Een os op het dak: moderne muziek na 1900 in vogelvlucht.
Dit is alweer de 13e aflevering van ‘De Os in tijden van oorlog’. Helaas is het einde van de strijd allesbehalve in zicht, daarom vandaag opnieuw muziek uit en over Oekraïne.
In aflevering 47 klonk werk van Iryna Aleksiytsjoek, die haar vaderland niet lang na het uitbreken van de oorlog ontvluchtte en een veilige haven vond in Bilbao. Ze is erg begaan met haar vaderland en waarschuwt ook de rest van Europa voor de agressie van Rusland, dat volgens haar verder westwaarts zal oprukken mocht Oekraïne verslagen worden.
Ter gelegenheid van de eerste jaardag van de oorlog componeerde Aleksiytsjoek in opdracht van een Amerikaanse kunstenaar een fanfare, die ze toepasselijk Glory to Ukraine noemde. Ze verwerkte er Oekraïense thema’s in, o.a. uit het volkslied. De musici van het het Nationaal Academisch Blaasorkest van Oekraïne namen het stuk op in een studio in Kiyv, terwijl ze bestookt werden door Russische raketten.
Geschokt door de Russische aanval op Oekraïne zocht de Nederlandse pianist en componist Heleen Verleur naar een manier om de bevolking een hart onder de riem steken. Ze maakte negen variaties voor piano solo op het Oekraïense lied Plyve Kacha (Het eendje zwemt). De tekst bestaat uit een gesprek door een moeder wier zoon naar het front wordt gestuurd. De compositie is gratis te downloaden via uitgeverij Donemus.
De Oekraïense componist Evhen Stankovych (Svaliava, 1942) studeerde onder anderen bij Boris Ljatosjinski en Miroslav Skoryk, wier muziek in eerdere afleveringen te horen was. In 1975 componeerde hij zijn Tweede Symfonie, met als subtitel ‘De heroïsche’ – de muziek heeft een martiaal karakter.
Roman Turovsky (Kiyv, 1961) [foto] woont en werkt al 44 jaar in New York, maar voelt zich nog altijd sterk verbonden met zijn vaderland: ‘Ik laat me altijd inspireren door Oekraïense muziek, de meest melancholieke te wereld. Dat is niet zomaar, want de oorlog tegen Oekraïne duurt af en aan al zo’n 400 jaar. De huidige gruweldaden treffen rechtstreeks mijn familie en vrienden en ik werf op dit moment fondsen voor zowel militaire als humanitaire doelen.’
De 1e druk van Een os op het dak is uitverkocht, maar via boekenbestellen.nl ontvangt u een exemplaar van de 2e druk.
1. Iryna Aleksiytsjoek. Glory to Ukraine.
Nationaal Academisch Blaasorkest van Oekraïne olv. Oleksii Bazhenov.
2. Plyve Kacha (Oekraïens volksliedje).
Mariana Sadovska, zang & harmonium.
3. Heleen Verleur. Plyve Kacha, thema en variaties.
Heleen Verleur, piano.
4. Evhen Stankovych. Symfonie nr. 2 ‘Heroïsche’.
Jeugd Symfonie Orkest van Oekraïne olv. Oksana Lyniv.
5. Roman Turovsky. Een selectie uit De Temporum I.
Christopher Wilke, luit.
