Dmitri Dmitrijevitsj Sjostakovitsj (Дми́трий Дми́триевич Шостако́вич)
‘Liederen en Romances’
Margarita Gritskova – mezzosopraan; Maria Prinz – piano
In dit programma hoort u liederen van Dmitry Sjostakovitsj, van luchtige vroege experimenten tot zijn laatste werk. Ze weerspiegelen het tragische verloop van zijn artistieke leven in strijd met de politiek. Halverwege de jaren dertig had Sjostakovitsj naam gemaakt als een veelbelovende jonge kampioen van de nieuwe Sovjet-muziek. Maar daarna, na het sensationele succes van zijn opera Lady Macbeth of the Mtsensk en voordat de Vierde symfonie in première ging, werd hij getroffen door de aanklacht van Stalin. De opera werd beoordeeld als ‘rommel in plaats van muziek’, en Sjostakovitsj was nooit meer in staat om te schrijven zonder enige mate van dubbelzinnigheid. Bedreigd met vervolging en verbanning. Hij leerde ‘tussen de regels te schrijven’, iets wat hij bijzonder goed wist in de intieme genre van het lied. Ook hier beoefende hij de kunst van het dingen zo inlijsten dat het mogelijk was om tussen de regels door te lezen en zelfs te ‘coderen’ .
De Russische teksten worden uitgesproken door Vera Toutchkova.
- Dmitri Sjostakovitsj – 1 Fabel van Krylov op.4 ‘De libelle en de mier’ (Стрекоза и Муравей) (tekst: Ivan Krylov)
- uit: 6 Romances op Japanse Gedichten op. 21a 1. ‘Voor de zelfmoord’
‘Перед самоубийством’ (日本語). Russische vertaling: Alexandr Brandt 2. ‘Voor de eerste en de laatste keer’ ‘В первый и в последний раз’ (日本語) Russische vertaling: Alexandr Preis. - uit: 4 gedichten van Pushkin op. 46 – ‘Возрождение (Renaissance).
- uit: Joodse Volkspoëzie op. 791. ‘Колыбельная’ (Slaapliedje) (vertaling uit het Jiddisch Vera Zvyagintseva)
2. ‘Предостережение’ (Waarschuwing) (vertaling uit het Jiddisch Nikolay Ushakov) - 1. Сонет LXVI (Sonnet LXVI ) (Tyr’d with all these) (Shakespeare) (vert. Boris Pasternak)
2. Королевский поход (Nurseryrime) The King’s Campaign (‘The Grand Old Duke of York’ or ‘The King of France went up the Hill’)
- 1. ‘Penthozalis’ (Πεντοζάλης), пентозаны,) uit het Grieks vertaald door Samuil Borisovich Bolotin
2. Zolongo (Ζάλογγο), (Золонго) (vertaald uit het Grieks door Tatyana Sikorskaya)
3. Uit: op. 100 ‘Vaarwel Grenada’! (Прощай, Гренада!) (vertaald uit het Spaans door Samuil Borisovich Bolotin)
4. Uit: op. 100 ‘Kleine sterren’ (Звёздочки)( vertaald uit het Spaans door Tatyana Sikorskaya) - ‘Onsterflijkheid’ (Я словно б мертв, но миру в утешеньеop.) 145 no. 11 (1974), uit: Suite op gedichten van Michelangelo Buonarroti. (vert. Abram Efros)
- 1. Twee Romances op teksten van Lermontov op.84 (Два романса на слова Ю. Лермонтова) a. ‘Ballade’ (Баллада) b. ‘Ochtend in de Kaukasus’ (Утро на Кавказе).
2. Uit: Zes gedichten van Marina Tsvetayeva op. 143 ‘Nee, er was tromgeroffel’ (Нет, бил барабан перед смутным полком). - Prelude en Fuga no.7 in A uit: 24 Preludes en Fugas – Hannes Minnaar, piano
