Perestrojka #20: Land van weggeweest 15: Azerbeidzjan 4. Onze serie met werk dat tot stand kwam rond verbouwing (perestrojka) en ineenstorting (‘destroyka’) van het communisme in Oost-Europa, doet vandaag voor de vierde keer Azerbeidzján in de Kaukasus aan als ‘land van weggeweest’.
Sona Jafarova (foto) speelt ‘Jij bent mijn schoonheid’, het Azerbeidzjaanse volkslied ‘Gözelim sensen’. In een eerdere aflevering hoorde u al haar Jazz-moegam. Dat je met de moegam veel kanten uit kunt, mag ook blijken uit de volgende werken. Luistert u om te beginnen naar het ‘Azerbeidzjan-capriccio’ van Fikret Amirov uit 1961, gespeeld door het Russisch Filharmonisch met dirigent Dmitri Jablonski.
Uit dik hout kun je ook weer de subtiele klank van de tar laten opklinken, de Perzische luit die etymologisch verwant is aan sitar en gitaar (afbeelding rechts). We laten u een reeks horen van moegam en tar met drie werken van Hasán en Azér Rezájev en Tofig Góeliejev. Eerst de moegamrapsodie ‘Sjagarga’ van Hasán Rezájev uit 1957, daarna ‘Gajtagi’ met tar van Azer Rezájev uit 1994, en daarna ‘Gajtagi’, Dans voor piano en orkest uit 1958 van Tofig Goeliejev.
Tot besluit hoort u solist Moerad Adigjózalzade in het Vierde Concert voor Piano en Orkest van Vasif Adigjózalov uit 1994. Als kind van een chanènde-zanger (moegamvocalist) groeide Adigjozalov op in Bakoe met de moegam-muziek, die hij bij zijn docent compositie Kara Karajev ook leerde integreren in zijn eigen klassieke repertoire. Hij was een actief pianist, directeur van de muziekschool en het conservatorium van Bakoe en voorzitter van de Azerbeidzjaanse Componistenbond van 1990 tot zijn dood in 2006.
1. ‘Jij bent mijn schoonheid’ (‘Gözelim sensen’).
Sona Jafarova, compositie en piano-improvisatie.
Musicom CD 031018.
2. Fikret Amirov (1922-1984).
Azerbeidzjan-capriccio (1961).
Russisch Filharmonisch Orkest olv. Dmitri Jablonski.
Naxos 8.572170.
3. Hasan Rezájev (1928 – ).
Sjagarga – moegamrapsodie (1957).
4. Azer Rezajev (1930 – ).
Gajtagi (1994).
Ramiz Goeliejev (1947 – ), tar, Azerbeidzjaans Staatskamerorkest olv. Jasjar Imanov.
AICD1206.
5. Tofig Goeliejev (Bakoe 4.11.1917 – 4.10.2000).
Gajtagi (1958/1980).
Farhad Badalbejli, piano, Royal Philharmonic Orchestra olv. Dmitri Jablonski.
6. Vasif Zoelfoegar ogly Adigjozalov (Bakoe 28.6.1935 – 2006).
Concert voor piano en orkest nr. 4 (1994): 1) Allegro non troppo, 2) Andante, 3) Allegro non troppo.
Moerad Adigjózalzade, piano, en het Royal Philharmonic Orchestra olv. Dmitri Jablonski.
Naxos 8.572666.