Concertzender Live

A) Deel 2 van Les Tendres Plaintes – “Tristis est anima mea”, Leçons de Ténèbres van François Couperin en andere Franse muziek voor de Stille Week
“Van de 18e-eeuwse Franse toonzettingen van de Klaagzangen van Jeremiah, de zogenoemde “Leçons de Ténèbres” is de versie van François Couperin wel een van de beroemdste. Begrijpelijk – de engelachtige bezetting met één en twee sopranen, de lange sierlijke cantilenen die zich in zoete harmonieën en smartvolle dissonanten in elkaar vlechten, dit was in de 18e eeuw zeer geliefd. En een groot publiek succes.
Deze teksten van Klaagzangen of Lamentaties horen bij de Nocturnes van de drie dagen voor Pasen: Witte Donderdag, Goede Vrijdag en Stille Zaterdag, voor iedere dag gegroepeerd in een set van drie “Leçons”, vaak in een uitgebreide toonzetting.
In het begin van de 18e eeuw was muziek in de Goede Week bijna nergens toegestaan, behalve in de Abdij van Longchamp, net buiten Parijs. Hier werd in de diensten nog uitgebreid gemusiceerd.
En zo trokken in de Goede Week massa’s mensen naar Longchamp om daar zo een Office des Ténèbres bij te wonen. Voor het gemak heeft men toen deze diensten, die eigenlijk kort na middernacht zouden moeten plaatsvinden, na de namiddag van de dag ervoor verplaatst. En zo werd een bezoek aan Longchamp een zeer populair uitstapje.
Van Couperin is trouwens alleen het eerste set van lamentaties, dat voor Witte Donderdag, overgeleverd. Geheel volgens de traditie draagt het de titel “Pour le Mercredy” (woensdag). […]
En waarom nou Ténèbres? Ténèbre betekent donker. Waarschijnlijk is die naam ontstaan omdat tijdens de diensten stuk voor stuk kaarsen uit werden gedaan, tot het bijna helemaal donker was.”

François Couperin (1668-1733)
Uit de Ténèbres pour le Mercredi Saint (1714):
1. Première Leçon à une voix
2. Deuxième Leçon à une voix
3. Troisième Leçon à deux voix

Les Tendres Plaintes: Tanja Obalski en Bethany Shepherd, sopraan. Marike Tuin, viola da gamba. Robert Koolstra, klavecimbel
Opname: Lekkum 21 maart 2024, Cecilia-kerk Lekkum
Techniek: Hans Beek

B) Trio Marie Soldat – Pianotrio’s van Haydn en Romberg
Bernhard Romberg (1767-1841)
4. Duo voor Viool en Cello: “Se vuol ballare” (Uit ‘Le nozze di Figaro’ van Mozart)
Joseph Haydn (1732-1809)
5. Uit Sonate nr. 32, Hob. XVI/44: Moderato
6. Pianotrio nr. 39 in G majeur, Hob. XV/25 “Zigeunertrio”
Ignace Joseph Pleyel (1757-1831)
7. Uit Trio Op.16 no. 5 e-klein: Andantino

Trio Marie Soldat: Cecilia Bernardini, viool. Marcus van den Munckhof, cello. Keiko Shichijo, pianoforte (Paul McNulty, 1995, naar Anton Walter, 1782)
Opname: zondag 10 maart 2024, Lutherse kerk Groningen
Techniek: Martijn Reneman, productie: Peter Terpstra

C) I Fedeli – ‘Gemma Musicalis of de Italiaanse invloed op Europa’
“Tot het einde van de 16e eeuw was de muziek ten noorden van de Alpen vooral van Frans-Vlaamse stijl. Geleidelijk aan werd de Italiaanse muziek beter en bekender en begon die de nieuwe generatie componisten van over de Alpen te beïnvloeden.
Dit leidde tot een nieuwe en extravagante barokke stijl aan de belangrijkste Europese hoven. Gemma Musicalis (Nürnberg, 1588-1590) is een bloemlezing uit de Italiaanse renaissancemuziek, uitgegeven in drie delen door Friedrich Lindner en zorgvuldig samengesteld om een breed Duitstalig publiek te bereiken. Lindner was een van de meest productieve auteurs van Italiaanse muziek in Duitsland en speelde ongetwijfeld een erg belangrijke rol bij het introduceren van de Italiaanse poëtische en muzikale cultuur aan de hoven van Beieren.
l Fedeli treedt in de voetsporen van de Stadtpfeifer’, een groep muzikanten in Duitsland die blaasinstrumenten bespeelden en de muziek leverden voor zowel publieke als private evenementen alsook voor religieuze feesten, Het instrumentarium biedt een rijkdom aan klanken en was ook een veelgehoorde combinatie bij de Stadtpfeiffer.
De bedoeling van het ensemble is om deze traditie van het bespelen van blaasinstrumenten te doen herleven, aangezien deze erg gebruikelijk was in veel Europese landen zoals Spanje (‘ministriles’), Italië (‘piffari’) en Engeland (‘town waits’) maar vandaag nog maar weinig te horen is, spijtig genoeg.
Dit programma laat het repertoire van dit soort ensembles over heel Europa horen en laat zien hoe gedurende de 16de eeuw de Italiaanse muziek meer invloed kreeg.”

William Brade (1560-1630)
8. Paduana Galliard
Christopher Tye (1505-1572)
9. In NomineX
William Byrd (1540-1623)
10. Toccata
Giovanni Coprario (1570-1626)
11. Fantasia
Josquin Desprez (1450-1521)
12. Mille Regrets (orgel en zink)
Thomas Stoltzer (1480/5-1526)
13. Melodiae, Tertii toni a 5
Ludwig Senfl (c.1486-1542/3)
14. Will niemand singen a 5
Henrich Isaac (1450-1517)
15. La my
Ludwig Senfl (1486-1542/3)
16. Ich stund an einem Morgen
17. Tandernak a 5
Francisco Guerrero (1528-1588)
18. Que buen año es el del cielo a 3
19. Niño Dios d’amor a 4
Josquín Desprez
20. Kyrie
Anoniem
21. Si la noche haze escura

I Fedeli: Josue Melédez, zink & tenorzink. Gawain Glenton, zink. Catherine Motuz, trombone. Ann Allen, pommer. Nora Hansen, dulciaan. Javier Núñez, orgel
Opname: 14 maart 2010, Lutherse kerk, Groningen
Techniek en organisatie: Musica Antiqua Nova

Op foto: I Fedeli

Met dank aan Musica Antiqua Nova.