Minnaars

Imogen Cooper begint het recital met Schumanns opus 1, de “Abegg-variaties”. Meteen wordt duidelijk hoe origineel de jonge Schumann met de aloude variatievorm omgaat. Maar bij Papillon (opus 2) en de Davidsbündlertanze (opus 6) danst en vliegt Schumanns genie zich pas echt vrij. Korte karakterstukjes, bagatellen op het eerste gezicht, rijgen zich aan elkaar tot romantische composities die zich aan geen andere dan hun eigen logica houden. Stukjes die niet uitblinken in virtuositeit, maar die toch niet zo gemakkelijk te spelen zijn. Althans: niet zo gemakkelijk goed te spelen. Het waren giften aan zijn geliefde Clara Wieck, en misschien kon alleen zij ze wel spelen zoals ze ooit bedoeld zijn.

Clara Schumann-Wieck speelt ook een centrale rol in het leven van Johannes Brahms. Brahms had meer dan vriendschappelijke gevoelens voor haar; of dat andersom ook zo was, is nog maar de vraag. Los daarvan is de band vooral ook artistiek. Clara Schumann zag in de jonge Brahms de opvolger voor haar zieke man, en spreide zijn bedje door uitgebreid reclame voor hem te maken. Brahms bewerkte een deel van zijn Strijksextet voor piano, zodat Clara (een van de grootste pianisten van dat moment) het op haar concerten kon laten horen. De Fantasieën opus 116 schreef Brahms in 1892. Robert Schumann was al tientallen jaren dood en Clara was net gestopt met haar concertcarrière. Toch lijkt deze muziek – de eerste pianomuziek die Brahms in jaren had geschreven – helemaal in de geest van Schumann geschreven. De stukken hebben geen romantische titels als “Papillon” of “Carnaval”, maar de losse opeenvolging van zeven stukken die alleen hun eigen wetten volgen brengt ons weer helemaal terug naar de jaren 1830, toen Schumann en de romantiek nog jong waren.